Đây là 20 truyện ngắn khác của Alberto Moravia được sáng tác trong bối cảnh của một thành phố Roma đã bỏ lại sau lưng một giai đoạn đen tối của hai thập niên (1925-1945) dưới chế độ phát-xít cùng với những đau khổ, mất mát, tang thương vì chiến tranh để bước vào giai đoạn xây dựng thời hậu chiến. Qua cặp mắt tinh tế, với một tâm hồn nhạy cảm, và dưới ngòi bút nhạy bén, Alberto Moravia đã mô tả một cách hiện thực và cực kỳ sinh động cuộc sống vừa bươn chải vừa chật vật, nề nếp suy nghĩ vừa năng động vừa thô thiển, hy vọng vươn lên của những thành phần nắm bắt được cơ hội kinh tế bên cạnh thất vọng não nề của những con người sống bên lề của công cuộc tái thiết, các ứng xử trong quan hệ giữa người với người có khi đầy tình nghĩa nhưng cũng lắm lúc hiềm khích đố kỵ lẫn nhau; tất cả được lồng trong một thành phố Roma vào thời điểm đầy biến đổi về kinh tế và xã hội nói trên.

Tất cả các truyện ngắn này đều được viết theo lối tự sự và các nhân vật kể chuyện đại diện cho nhiều tầng lớp xã hội khác nhau của Roma thời đó: từ dân nghèo đến người có của ăn của để, từ dân thành thị láu cá đến người nhà quê mộc mạc, từ giới giang hồ tứ chiếng đến thành phần trung lưu mới phất, từ người dốt nát thất học đến giới trí thức học giả. Tất cả phải chạy theo một xã hội đang trên đà phát triển vật chất với những tác động, không phải lúc nào cũng tích cực, lên đời sống văn hóa tinh thần, và đôi khi cũng gây ra những hệ lụy nửa khóc nửa cười.

Minh Khai trân trọng giới thiệu.