Cuốn sách SÀI CÔN CỐ SỰ của Nhà nghiên cứu Bằng Giang đề cập một số nhân vật và sự kiện chưa xưa lắm (1930-1975) nhưng đều đã thuộc về lịch sử ở Sài Gòn (= Sài Côn. “Sông nước Sài Côn máu nhuộm hồng”, Xuân Miễn).

Tuy có khác biệt nhau về địa phương, tuổi tác,… nhưng họ đều có chung một hằng số tinh thần là cái truyền thống yêu nước. Cái tinh thần truyền thống này hình thành và được phát huy qua nhiều cuộc chống ngoại xâm ngay từ thời dựng nước.

Nói riêng thì mỗi người một vẻ. Trong “mùa thu lớn”, mỗi người nhập cuộc một cách, kẻ sớm người muộn, công khai hay bí mật, nhẹ nhàng thanh thản từ buổi đầu hay còn trăn trở suy tư. Tuy khác nhau là như vậy nhưng tất cả đều cùng chịu sức hút của một từ trường cách mạng đưa họ vượt lên chính mình để góp sức làm nên lịch sử, dù sức đó là nhỏ nhoi đi nữa.

Về sự kiện, tính hai mặt của chủ nghĩa thực dân, đế quốc không phân biệt màu da được ghi lại nhân những biến cố chính trị quân sự trước và sau năm 1945.

Cũng về sự kiện, có những trang bổ sung cho sự tìm hiểu Phụ nữ tân văn, một đỉnh cao của báo phụ nữ thời thuộc địa, thêm một số nét cụ thể về một màn trình diễn tự do báo chí (1946-1950) ở Sài Gòn sau khi chủ nghĩa thực dân Pháp trở lại Việt Nam.

Minh Khai trân trọng giới thiệu