Cuộc đời và sự nghiệp thơ văn của Nguyễn Đình Chiểu gắn liền với vận mệnh của miền đất Nam Bộ, đất nước và nhân dân suốt cả một giai đoạn lịch sử bi tráng của dân tộc. Thơ văn Nguyễn Đình Chiểu phản ánh trung thành biến cố của thời đại, tiêu biểu cho tinh thần yêu nước chống ngoại xâm của nhân dân ta trong nửa cuối thế kỉ 19. Ông xứng là một nhà Nho chân chính, một nhà thơ lớn của dân tộc, lá cờ đầu của dòng văn học yêu nước Việt Nam cận đại. Các tác phẩm của Nguyễn Đình Chiểu đã sớm được giới thiệu và giảng dạy trong chương trình Ngữ Văn tại trường phổ thông: Ngư Tiều y thuật vấn đáp, Lục Vân Tiên, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc...

Phần I của cuốn sách tuyển chọn những trích đoạn tác phẩm tiêu biểu của Nguyễn Đình Chiểu trong các truyện thơ Nôm: Lục Vân Tiên, Dương Từ ‒ Hà Mậu, Ngư Tiều y thuật vấn đáp.

Phần II tuyển chọn các tác phẩm, trích đoạn đặc sắc thuộc thể loại Thơ, văn tế, hịch: Tự thuật,  Chạy giặc, Xúc cảnh, Điếu Trương tướng quân, Điếu Ba Tri Đốc binh Phan Công trận vong, Thảo thử hịch, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Điếu Trương tướng quân văn, Lục tỉnh sĩ dân trận vong văn...

Cuối sách còn có phần phụ lục: “Nguyễn Đình Chiểu, ngôi sao sáng trong văn nghệ của dân tộc” của Thủ tướng Phạm Văn Đồng.

“Cái lớn lao của Nguyễn Đình Chiểu là ông đã để cho tâm hồn mình hòa nhịp được với tình cảm của nhân dân. Những rung động, xúc cảm của nhân dân đã trở thành rung động, xúc cảm của ông. Khi ông dùng thơ văn để nói ra những rung cảm riêng của ông, lại hóa ra ông nói đúng những rung cảm của nhân dân lao động. Và bí quyết thành công của nghệ thuật trữ tình trong thơ ca xưa nay cũng chỉ là ở đó.” - Giáo sư TRẦN THANH MẠI

“Đồ Chiểu có một cái nhìn hết sức mới mẻ về người nông dân. Ông không tô vẽ, phóng đại, mà chỉ nói lên những điều rất xác thực, rất điển hình về những con người đó. Thế mà hình ảnh đó lại rất sống, rất đẹp! Điều đó càng nói lên cuộc sống gần gũi và tâm hồn gắn bó của nhà thơ đối với nông thôn, đối với nhân dân lao động biết bao!” - Nhà thơ BẢO ĐỊNH GIANG

Minh Khai trân trọng giới thiệu