Lấy nguyên mẫu từ cuộc đời của danh họa Paul Gaugin, tác giả William Somerset Maugham đã khắc họa nhân vật họa sĩ nghèo (Charles Strickland), ích kỷ, đôi phần xấu xa nhưng tất cả điều đó chỉ để “phục vụ” cho “tình yêu” của gã với hội họa. Thứ hội họa mà gã cho là chân chính, thuần khiết nhất trong trái tim của một người họa sĩ, nguyện hy sinh tất cả, hy sinh cả bản thân mình để được sống, trở thành người nghệ sỹ chân chính, tạo nên những kiệt tác để đời. Như cái cách mà Paul Gaugin đã tạo nên những kiệt tác để đời, lừng danh nức tiếng trong hội họa, tạo sức ảnh hưởng cho nền văn hóa đại chúng, cho lớp lớp nghệ sỹ sau này. Có thể nói nhân vật Strickland đã luôn tuyên thệ với bản thân mình rằng, giữa mặt trăng và đồng sáu xu, cho dù bạn chọn gì đi chăng nữa, thì giá trị cuối cùng chỉ có thể được đong đếm bằng trái tim của chính bạn mà thôi. Phải chăng người ta thường nói, thứ nghệ thuật chân chính sẽ nảy nở từ những trái tim thanh khiết, từ một cuộc đời chịu nhiều những tổn thương va vấp. Rất có thể với Strickland gã đã luôn quan niệm như vậy, rằng cuộc sống ràng buộc bởi trách niệm và danh phận sẽ khiến gã không thể hoàn thiện được “bức tranh vĩ đại của cuộc đời mình”, rằng tất cả chỉ như đồng sáu xu thấp hèn, rằng những thứ đó chỉ là vật chất tầm thường có cũng được, không có cũng sao.

Minh Khai trân trọng giới thiệu