Bộ sách gồm 6 phần chính: Phần dẫn nhập trình bày đại cương về địa lý tự nhiên  của Thành phố, về thời đại tiền sử, về thời kỳ Phù Nam, về thời kỳ Thủy Chân Lạp và Lưu dân người Việt.

Tập 2 (1945 – 2020) là các phần cuối của tác phẩm, bao gồm:

• Phần thứ ba giới thiệu giai đoạn từ ngày Nhật đảo chính Pháp (1945) đến Hiệp định Geneve 1954, trình bày về cuộc đảo chính của Nhật và cuộc khởi nghĩa của nhân dân ta nổi dậy giành chính quyền tại Sài Gòn, quân Pháp tái chiếm Sài Gòn – Gia Định và cuộc kháng chiến chống Pháp 9 năm (1945 – 1954).
• Phần thứ tư, giới thiệu giai đoạn Việt Nam Cộng hòa (1954 – 1975), trình bày việc chính quyền Ngô Đình Diệm âm mưu chia cắt lâu dài đất nước dưới sự can thiệp của chính phủ Mỹ, về hoạt động nông nghiệp, về tiểu thủ công nghiệp – công nghiệp, về giao thông vận tải, về thương mại – xuất nhập khẩu – bến cảng, về tài chính – ngân hàng – tiền tệ, về văn hóa – nghệ thuật, về giáo dục, về y tế - xã hội, về tín ngưỡng – tôn giáo, về du lịch, về ngoại giao – quốc phòng, về cuộc đảo chính lật đổ Ngô Đình Diệm, việc chính quyền Nguyễn Văn Thiệu đã làm được; việc các cấp Đảng Lao Động Việt Nam lãnh đạo nhân dân Sài Gòn – Gia Định đấu tranh chống Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa dẫn tới Chiến dịch Hồ Chí Minh đại thắng.
• Phần thứ năm, giới thiệu giai đoạn xây dựng Thành phố hòa bình, văn minh, hiện đại, hội nhập, từ 1975 – 2020, dưới chính thể Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, trình bày về việc chính thức thành lập Thành phố Hồ Chí Minh, về xây dựng và phát triển nông nghiệp – chăn nuôi – ngư nghiệp, về công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, về đầu tư nước ngoài, về thương mại về tài chính – ngân hàng – tiền tệ, về giao thông vận tải – bưu điện, về giáo dục – đào tạo, khoa học – công nghệ, về các lĩnh vực văn hóa – loại hình nghệ thuật, về y tế - xã hội, về tín ngưỡng – tôn giáo, về thể dục – thể thao, về du lịch, về liên kết với các tỉnh và hội nhập quốc tế, an ninh quốc phòng.

Minh Khai trân trọng giới thiệu