Đại thi hào Nguyễn Du (1765-1820) tự Tố Như, hiệu Thanh Hiên là tác gia lớn của văn học cổ điển Việt Nam. Ông sáng tác nhiều tác phẩm nổi tiếng bằng chữ Hán (Thanh Hiên thi tập, Nam Trung tạp ngâm, Bắc Hành tạp lục) và bằng chữ Nôm (Đoạn trường tân thanh, Văn tế thập loại chúng sinh, Thác lời trai phường nón...).

Trong đó nổi tiếng nhất là ĐOẠN TRƯỜNG TÂN THANH thường được gọi là TRUYỆN KIỀU. Tác phẩm 3254 câu thơ lục bát này đã đi vào đời sống nhân dân cũng như giới quan quyền, trí thức. Trên 200 năm qua, đã được nhiều học giả trong và ngoài nước nghiên cứu, bình luận.

Tác phẩm ĐOẠN TRƯỜNG TÂN THANH - TRUYỆN KIỀU được các nhà nghiên cứu hậu sinh phát hiện là, Nguyễn Du đã sáng tác tại Phú Xuân - Huế vào cuối thời Gia Long (1802-1820). Và ngay từ khi ra đời đã được lưu hành rộng rãi.

Mở đầu Nguyễn Du viết những câu thơ sau: “Trăm năm trong cõi người ta, Chữ tài, chữ mệnh khéo là ghét nhau, Trải qua một cuộc bể dâu, Những điều trông thấy mà đau đớn lòng...”. Ông đã kết thúc bằng 4 câu thơ sau: “Thiện căn ở tại lòng ta, Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài! Lời quê chắp nhặt dông dài, Mua vui cũng được một vài trống canh”. Thúy Kiều, một trang giai nhân đã có cuộc đời chìm nổi ra sao trong 15 năm, chỉ có mở tác phẩm bạn đọc mới rõ (!).

Năm nay, cả nước kỷ niệm 250 năm năm sinh Nguyễn Du (1765-2015). Và đại thi hào đã được UNESCO tôn vinh  là danh nhân văn hóa thế giới.

Minh Khai trân trọng giới thiệu.