Sự can thiệp bằng phẫu thuật đầu tiên ở bệnh viện Panzi diễn ra từ hồi tháng Chín năm 1999, trong những điều kiện rất bấp bênh tạm thời. Đó là điểm khởi đầu trong những hoạt động của chúng tôi. Việc khử trùng được thực hiện bằng một chiếc nồi áp suất được đặt ngay trong sân, những tấm drap sử dụng một lần duy nhất rồi bỏ được Thụy Điển gửi đến.

Bệnh nhân là một phụ nữ trung niên, bị trúng đạn rất hiểm. Bà đã bị một tên lính tấn công ngay tại nhà mình, hắn đã không ngần ngại nã súng qua cánh cửa từ bên ngoài. Viên đạn đã xuyên qua đùi trái của bà ấy và khiến xương đùi bị gãy thành bốn mảnh. Với vết thương rất nghiêm trọng và phức tạp này, chúng tôi lo ngại rằng không thể cứu được chân của bà.

Chúng tôi gồm mấy bác sĩ có mặt trong phòng mổ. Lúc trò chuyện với bà ấy, tôi đã hiểu chuyện gì đã xảy đến với bà. Câu chuyện bà kể cứ ngập ngừng, lộn xộn, bà không muốn kể. Bà đã bị sáu tên lính hãm hiếp, và một trong số ấy sau đó đã nã súng vào bà. Tôi là bác sĩ phụ khoa đã được mười năm, nhưng trước cảnh này, tôi bỡ ngỡ như từ trên trời rơi xuống vậy. Tôi chưa từng chứng kiến cảnh tương tự: sau khi bị ép quan hệ tình dục, thì lại xảy ra hành động bạo lực táng tận cực điểm ấy, với mục đích duy nhất là hủy hoại. Đó là điều hết sức mới mẻ đối với tôi.

Câu chuyện của người đàn bà đáng thương ấy đã khiến tôi xáo động tâm tư và đêm đó tôi không sao chợp mắt được. Do tôi cứ trở mình liên tục trên giường, rốt cuộc Madeleine hỏi đã có chuyện gì không ổn. Tôi không sao xua được câu chuyện đó ra khỏi đầu của mình. Làm sao giải thích nổi một sự tàn ác đến như thế chứ? Chính những người lính đã quyết định, hoàn toàn có ý thức, tàn hại cuộc đời của một người đàn bà vô tội hơn nữa lại không có khả năng tự vệ.

Ca giải phẫu đã thành công. Chúng tôi đã có thể cứu được chân bà ấy và nạn nhân đã hoàn toàn bình phục. Nhưng tôi còn lâu mới hình dung được rằng khi ấy chúng tôi là nhân chứng của một hiện tượng và nó mới chỉ là điểm khởi đầu: việc đó sẽ trở thành một nạn dịch thực sự. Sự lan tràn nhanh chóng không phải chỉ của một căn bệnh, mà còn là những hành vi vô cùng bạo lực, cố ý hủy hoại. Không còn nghi ngờ gì nữa, miền Đông Công-gô đang trên đường đi đến địa ngục.

Bệnh viện chẳng mấy chốc bị bão hòa bởi lượng nữ bệnh nhân ào ạt kéo đến từ khắp nơi. Điều gì đang xảy ra vậy? Rõ ràng đây không phải là những ca biệt lập. Các bộ phận âm đạo bị nhắm đến một cách có hệ thống và nhiều người đã bị thương rất nặng, máu chảy lênh láng. Không một ai trong chúng tôi đã từng trải qua những chấn động tinh thần như thế. Chúng tôi muốn hiểu nguồn gốc của làn sóng bạo lực chưa có tiền lệ này, nhưng không tìm thấy bất kỳ lời giải thích nào....

Minh Khai trân trọng giới thiệu