"Lang Thang Phố Thị" là tập bút ký của KTS Nguyễn Ngọc Dũng - một kiến trúc sư đã đi nhiều nơi trên các châu lục, cảm nhận về những thành phố trên thế giới, rút ra nhiều bài học về những mô hình phát triển, kinh tế xã hội của những thành phố đi trước.

Lời tựa Lang thang phố thị:

Một thành phố lý tưởng trong thời đại này - thế kỷ XXI thật sự như thế nào? Như New York, Singapore, Thượng Hải, hay như Seoul, Cairo, Mosscow? Thành phố đầy đủ phương tiện giao thông, đông nghịt với hằng hà sa số những nhà cao tầng?

Một thành phố không nhà cao tầng nhưng lại biệt lập, trải rộng cách xa nhau hàng chục cây số, khi đi lại chỉ có một phương tiện cá nhân như Washington, Los Angeles? Một thành phố đầy rẫy những ký ức như Paris, Alexandria, Athen nhưng người dân sinh sống trong điều kiện chật chội, thiếu thốn, những tiện nghi tối thiểu?

Những thành phố mà người dân như những chú kiến cần mẫn từ cái hộp cao chui xuống đất, đi tàu điện ngầm đến một cái hộp trên cao khác làm việc. Cả đêm lẫn ngày ở trong cái hộp và lòng đất như Tokyo, Singapore, Hồng Kông chẳng hạn? Một thành phố mà sự tương phản giữa nhà ổ chuột với những vách ván tạm bợ, trên kênh rạch nằm cạnh bên những cao ốc nguy nga tráng lệ như Jakarta? Như BăngKok? Như Manila?

Tôi băn khoăn tự hỏi đâu là chân lý của một nơi chốn mà dân cư sinh sống cảm thấy hạnh phúc thực sự, tính nhân bản, vị tha và sự lãng mạn vốn rất đẹp của con người, giữa môi trường trong lành và hòa hợp với thiên nhiên, hòa đồng sinh thái, giữa đồng quê và phố hội, giữa người giàu và người nghèo, giữa những nhân loại khác nhau và nhất là giữa hội nhập toàn cầu vì bản sắc văn hóa, cái hồn đô thị của vùng miền …

Những câu hỏi lớn cứ đặt ra, cố lang thang tìm hiểu, biện minh cho sự thắc mắc này lại nảy sinh những nghịch lý mới, câu hỏi cứ lớn dần lên và cuối cùng là:

"Ta về ta tắm ao ta,

Dù trong, dù đục ao nhà vẫn hơn!".

Vâng, tôi như thấy không đâu bằng quê hương mình, đất nước mình, làng quê, phố thị nhà mình, cái ao trước đình làng, bụi chuối sau hè, ngọn dừa trước gió, ngõ phố đêm hè, và mưa phùn, gió bấc phủ lên con phố vắng hay nắng vàng đọng lại giữa cành mai, tiếng hò trên sông Hương, hay tiếng ngân nga vọng cổ miền sông nước đồng bằng. Hồn đô thị, phố xá, làng mạc là đây, giữa chòm xóm, phố phường, bạn bè, tri kỷ, giữa tiếng gió, tiếng mây trôi, tiếng mưa rào, nắng nhẹ, tiếng của con tim đang thổn thức…

Xin làm người hát rong qua các đô thị, kể lại những gì mình nhìn thấy và nghe thấy!

KTS. NGUYỄN NGỌC DŨNG