Trong suốt 15 thế kỷ "những cám dỗ của thánh Antôn" đã lôi cuốn óc tưởng tượng của nhiều họa sĩ và văn sĩ. Người ta có thể tìm thấy ấn tượng mà những cám dỗ ấy để lại, từ nơi bậc thầy của trường phái Byzantin cổ kính cho tới Cézanne và Félicien Rops, từ nơi các nhà chép sử đầu tiên cho đến Flaubert và Anatole France. Thánh Athanasiô, vị giám mục nổi tiếng thành Alexandria, cũng quen biết Antôn, con người có một cuộc đời và cá tính hấp dẫn không bao giờ ngừng. Trong cuốn "Hạnh thánh Antôn", vị giám mục này đã kể lại những điều mắt thấy tai nghe về con người và cuộc đời lạ lùng của Antôn, một cuộc đời kéo dài hơn một thế kỷ. Cuốn "Hạnh thánh Antôn" ấy là cuốn sách đầu tiên tường thuật lại cuộc đời của một vị thánh, và cũng là cuốn tiểu sử đầu tiên không chỉ kể lại các biến cố bên ngoài mà còn nhìn sâu vào các xung đột bên trong của đương sự. Cuốn sách ấy có thể được gọi là cuốn tiểu sử tâm lý đầu tiên trong kho tàng văn chương thế giới. Tác giả là một giám mục đạo đức sống vào thế kỷ 4, một người không hề bị dao động trước bất cứ nghi ngờ nào về tôn giáo. Đối với ngài, những truyền thuyết và phép lạ, những thị kiến thánh thiện và những lần ma quỷ hiện ra đều là những dữ kiện cũng có thật như tên tuổi một người, ngày sinh chốn ở. Nhân vật chính ở đây là nhà ẩn tu đầu tiên sống trong một khung cảnh và theo một lối sống xa lạ, đôi khi khó hiểu đối với độc giả ngày nay. Tuy nhiên, xung đột cơ bản trong cuộc đời của con người này cũng là xung đột vĩnh viễn của nhân loại. Đó là một xung đột mà bất cứ ai muốn vâng theo tiếng gọi của bản tính cao siêu nơi mình đều không tránh khỏi: xung đột giữa những cám dỗ của xác thịt và sự tự chế của tinh thần...