Trong Đôi điều tản mạn mở đầu cuốn sách MỘT GÓC NHÌN LỊCH SỬ, VĂN HÓA & CON NGƯỜI VIỆT NAM, tác giả PGS. TS. Nguyễn Thừa Hỷ viết: “Người xưa nói: “Nhân sinh thất thập cổ lai hy” (Sống đời bảy chục xưa nay hiếm - Đỗ Phủ). Câu nói đó đến ngày nay hình như đã tỏ ra không còn thích hợp và chuẩn xác nữa. Có lẽ chúng ta nên "nâng cấp" độ tuổi xưa nay hiếm lên thêm một thập kỷ. Và tác giả của cuốn sách này, ngoảnh đi ngoảnh lại, cũng đang bước vào tuổi “bát thập cổ lai hy” như thế... 

Tác giả muốn gửi cuốn sách đến các bạn đọc - nhất là các bạn trẻ “hậu sinh khả úy” - như một món quà mọn, trong đó có chút giãi bày tâm tư về những dấu tích lao động của một thầy giáo dạy sử và một người làm công việc nghiên cứu lịch sử đã vượt độ tuổi “cổ lai hy”, từng trải nghiệm những chìm nổi cá nhân, nằm chung trong vận hội thăng trầm của đất nước, dân tộc, cũng như của giới trí thức học thuật trong nhiều thập kỷ qua. Phép mầu nào có thể giúp chúng ta tự trụ vững được, vượt qua thử thách và vượt qua chính mình, đối với một người tìm hiểu và nghiên cứu về khoa học xã hội - nhân văn, đặc biệt về khoa học lịch sử?...

Cuốn sách là một bản tổng kết nhỏ những nghiên cứu và suy ngẫm trong hơn 40 năm qua của một con người gắn bó và luôn luôn muốn tìm hiểu lịch sử, văn hóa, con người của đất nước, quê hương, với một tình yêu, trách nhiệm cùng những trăn trở, âu lo. Vì vậy, nội dung của cuốn sách cũng được tập trung vào những chủ đề cơ bản, qua những thông tin và ý tưởng có liên quan đến những vấn đề về lịch sử, văn hóa của Hà Nội, Việt Nam cùng quá trình giao lưu, tiếp biến, hỗn dung của văn hóa Việt trong lịch sử. Qua các mảnh ghép lịch sử từ quá khứ đến hiện tại, những góc nhìn, nghĩ suy về lịch sử, văn hóa, con người Việt Nam nói chung và Thăng Long - Hà Nội nói riêng, hy vọng rằng những trang sử của ngày hôm qua có thể đem lại một gợi ý nào đó cho ngày hôm nay, theo tinh thần “ôn cố nhi tri tân” (ôn cũ để biết mới - Luận ngữ). Bởi vì lịch sử chính là một thông điệp đa nghĩa, một cuộc đối thoại thường trực và lời nhắn nhủ của quá khứ gửi cho hiện tại”.

Cuốn sách gồm ba phần:

• Phần thứ nhất: THĂNG LONG - HÀ NỘI NGÀN NĂM VĂN HIẾN: CẢNH VÀ NGƯỜI
• Phần thứ hai: XÃ HỘI - VĂN HÓA VIỆT TRUYỀN THỐNG
• Phần thứ ba: GIAO LƯU, TIẾP BIẾN VÀ HỖN DUNG VĂN HÓA VIỆT

Minh Khai trân trọng giới thiệu.