Đảng Cộng sản Việt Nam là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam; là người tổ chức và lãnh đạo các thắng lợi của cách mạng nước ta trong gần một thế kỷ qua. Những thắng lợi đó đã khẳng định đường lối cách mạng đúng đắn và vai trò quyết định của Đảng trong suốt tiến trình lịch sử của dân tộc.

Đảng ra đời trong bối cảnh dân tộc ta bị chủ nghĩa thực dân và phong kiến đô hộ, áp bức. Nhiều phong trào đấu tranh đã nổi lên nhưng đều thất bại bởi thiếu một đường lối cách mạng đúng đắn. Sự ra đời của Đảng là bước ngoặc quan trọng trong lịch sử cách mạng nước ta, chấm dứt sự khủng hoảng kéo dài của phong trào giải phóng dân tộc. Trong cương lĩnh Chính trị đầu tiên của mình, Đảng đã vạch ra những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, xác định một đường lối cách mạng đúng đắn, sáng tạo, có sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa quan điểm giai cấp và dân tộc, phù hợp với xu thế của thời đại. Đó là sự kết hợp giữa chủ nghĩa Mác-Lenin, tư tưởng cách mạng Hồ Chí Minh và đặc điểm của phong trào giải phóng dân tộc ở một nước thuộc địa như Việt Nam. Sau khi thành lập, Đảng ta đã có một số điều chỉnh về chiến lược, các đảng viên trung kiên được rèn luyện nhiều trong thử thách, khó khăn, Đảng từng bước trưởng thành về tổ chức và lực lượng.

Dưới sự lãnh đạo tài tình, thống nhất của Đảng, các phong trào cách mạng đã bùng lên mạnh mẽ, kết quả tất yếu là sự thành công của Cách mạng Tháng Tám, đập tang xiềng xích thực dân, phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ cộng hòa. Vượt qua thử thách, chông gai, Đảng ta đã trực tiếp lãnh đạo nhân dân đưa cuộc kháng chiến trường kỳ đến thắng lợi hoàn toàn.

Sau chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, trong điều kiện đất nước còn tạm thời bị chia cắt, Đảng đã lãnh đạo nhân dân đồng thời thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược, kết hợp cải tạo và xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc và tiếp tục sự nghiệp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Thắng lợi của chiến dịch Hồ Chí Minh là bước ngoặc lịch sử của cách mạng Việt Nam, đất nước ta bắt đầu một kỷ nguyên mới – kỷ nguyên hòa bình, thống nhất, độc lập và cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Đảng ta đã tổng kết, rút ra những bài học kinh nghiệm trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước và phân tích tình hình, xác định đường lối chung của cách mạng xã hội chủ nghĩa ở nước ta với mục tiêu “làm cho nước Việt Nam trở thành một nước xã hội chủ nghĩa có kinh tế công – nông nghiệp hiện đại, văn hóa và khoa học, kỹ thuật tiên tiến, quốc phòng vững mạnh, có đời sống văn minh, hạnh phúc”. Đường lối đó được tiếp bước bổ sung, phát triển trong giai đoạn tiếp theo…Tuy nhiên, việc chủ trương đẩy mạnh công nghiệp hóa trong khi chưa có đủ các tiền đề cần thiết; vừa nóng vội, vừa chậm đổi mới cơ chế quản lý kinh tế không còn phủ hợp. Vì vậy, tình hình kinh tế - xã hội có nhiều khó khăn, hiệu quả sản xuất thấp, phân phối, lưu thông có nhiều hạn chế…

Từ năm 1986 đến nay, sau 25 năm đổi mới, toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta đã đạt được những thành tựu to lớn và có ý nghĩa lịch sử trên con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa. Đất nước ta đã ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, có sự thay đổi cơ bản và toàn diện. Kinh tế tăng trưởng khá nhanh, sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa được đẩy mạnh. Đời sống nhân dân được cải thiện rõ rệt. Hệ thống chính trị và khối đại đoàn kết toàn dân tộc được củng cố và tăng cường. Chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng và an ninh được giữ vững. Vị thế nước ta trên trường quốc tế không ngừng nâng cao. Sức mạnh tổng hợp của quốc gia đã tăng lên rất nhiều, tạo ra thế về lực mới cho đất nước tiếp tục đi lên với triển vọng tốt đẹp. Những thành tựu đó chứng tỏ đường lối đổi mới của Đảng là đúng đắn, sáng tạo, phù hợp với thực tiễn Việt Nam và thích ứng với xu thế thời đại.

Như vậy, trong từng giai đoạn cụ thể, Đảng luôn năng động, sáng tạo trong việc đưa ra những quyết sách chiến lược, tạo nên những bước tiến lịch sử của dân tộc. Từ khi Đảng ra đời, lịch sử phát triển của Đảng luôn gắn liền với lịch sử phát triển dân tộc, các chủ trương, chính sách lớn của Đảng thể hiện một cách tập trung trong các kỳ Đại hội của Đảng. Tổ chức biên soạn và giới thiệu cuốn sách “ĐẠI HỘI ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM : NHỮNG MỐC SON LỊCH SỬ” mục đích của chúng tôi là cung cấp cho bạn đọc một tài liệu nghiên cứu hữu ích trong việc nghiên cứu, tìm hiểu và có một cách nhìn tổng thể về lịch sử phát triển và những quyết sách lớn của Đảng ta trong gần một thế kỷ qua.

Xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc.