Nếu Mỹ có những nhà tư bản lỗi lạc như Carnegie vua thép hay Ford trùm xe hơi, thì Nhật có Shibusawa, người đặt nền móng xây dựng cho hầu hết ngành nghệ kinh doanh hiện đại của Nhật Bản, đặc biệt là hệ thống ngân hàng, ông đã giúp thành lập và khởi nghiệp hơn năm trăm công ty lớn nhỏ theo mô hình cổ phần hóa, tiền đề của nhiều tập đoàn lớn mạnh hiện nay.

Tác giả Shimada Masakazu bằng nguồn tư liệu và phương pháp cẩn trọng đã phác họa cuộc đời Shibusawa Eiichi từ khi là một cậu bé nông dân cuối thời Mạc phủ Tokugawa cho đến khi ông trở thành một nhân vật trọng yếu về kinh tế của nước Nhật thời Minh Trị, đồng thời phân tích những đóng góp lớn lao của Shibusawa trong quản trị, tổ chức doanh nghiệp, chính sách kinh tế, giáo dục, và đặc biệt là xây dựng ý thức về trách nhiệm xã hội trong giới doanh nghiệp Nhật từ rất sớm.

“Có rất nhiều người đã đóng góp cho sự hình thành một đất nước Nhật Bản hiện đại trong các lĩnh vực như chính trị và tư tưởng, nhưng chỉ có rất ít người có những đóng góp quan trọng cho nền kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh. Trong bối cảnh đó, Shibusawa Eiichi (1840-1931) là một trường hợp ngoại lệ. Theo nhà kinh tế học Tsuchiya Takao (1896-1988), người được xem là một chuyên gia hàng đầu nghiên cứu về Shibusawa: Shibusawa đã đạt được danh tiếng là “nhà lãnh đạo tối cao của nền tư bản Nhật Bản”, với ấn tượng phổ biến về ông như là một “nhà lãnh đạo cao quý và vị tha đã chủ trương kết hợp luân lý và đạo đức kinh doanh”.

Minh Khai trân trọng giới thiệu