MẮT BIẾC là tác phẩm được nhiều người bình chọn là hay nhất của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Tác phẩm này cũng đã được dịch giả Kato Sakae dịch sang tiếng Nhật để giới thiệu với độc giả Nhật Bản.

"Tôi gửi tình yêu cho mùa hè, nhưng mùa hè không giữ nổi. Mùa hè chỉ biết ra hoa, phượng đỏ sân trường và tiếng ve nỉ non trong lá. Mùa hè ngây ngô, giống như tôi vậy. Nó chẳng làm được những điều tôi ký thác. Nó để Hà Lan đốt tôi, đốt rụi. Trái tim tôi cháy thành tro, rơi vãi trên đường về.”

…Bởi sự trong sáng của một tình cảm, bởi cái kết thúc buồn, rất buồn khi xuyên suốt câu chuyện vẫn là những điều vui, buồn lẫn lộn…

MẮT BIẾC - đôi mắt đẹp nhưng đượm buồn. Đôi mắt của sự ngây thơ, trong sáng nhưng lại xa xăm, ẩn chứa đâu đó những giọt lệ như sắp tuôn tràn. Đôi mắt của cả một cuộc đời đau khổ.

Sinh ra và lớn lên trong một ngôi làng cổ lỗ, nghèo nàn nơi phần cong của dải đất hình chữ S, Ngạn lớn lên cùng Hà Lan, cô bạn hàng xóm có một cái tên rất lạ và một đôi mắt đẹp lạ thường - đôi mắt biếc. Họ cùng học, cùng vui chơi, cùng lớn lên. Trong họ dần dần chớm nở một tình yêu lặng thầm dành cho nhau mà không dám tỏ bày. Để rồi khi lớn lên, khi cả hai cùng rời bỏ làng quê của mình để lên thành phố tiếp tục giấc mơ, ở nơi phồn hoa đô thị ấy, họ đã rẽ theo hai ngả đời. Một người vẫn đợi đó nhưng một người đã đi theo phương khác, hướng về nhau nhưng lại mãi không thuộc về cho nhau.

"Tôi không thể bắt Hà Lan phải giống tôi.

Tôi khác. Không ai bắt tôi phải hoài vọng kỷ niệm. Không ai bắt tôi phải nhớ da diết cái làng nhỏ xa xăm của mình mỗi khi chiều xuống. Không ai bắt tôi đêm nào cũng phải mơ thấy bóng trăng tuổi thơ treo lơ lửng trên đường làng và rơi từng giọt vàng xuống giàn hoa thiên lý. Những điều đó xảy đến một cách tự nhiên, cũng giống như hồi học lớp chín, một hôm nhìn vào mắt Hà Lan, lần đầu tiên tôi cảm thấy lòng mình dậy sóng. Mà chẳng hiểu vì sao."

Qua những đồi sim, cây thị, những giàn thiên lý, đắm mình trong dòng chảy của thời gian và tâm trạng của chính Ngạn, xuyên suốt tập truyện dài Mắt biếc là cả một nỗi buồn man mác kéo dài, một nỗi tiếc nhớ, một nỗi lòng đau đáu của chính Ngạn về những kỷ niệm một thời học trò thơ mộng nơi làng Đo Đo nhỏ nghèo nàn, nơi những kỷ niệm đẹp nay chỉ còn lại những hoài niệm xa xăm của một thời đã qua.

Cảnh vẫn còn đó nhưng mắt biếc của năm xưa nay đâu...

Minh Khai trân trọng giới thiệu