KHẢI HUYỀN MUỘN, cuốn tiểu thuyết thứ hai của Nguyễn Việt Hà, là một tham vọng về cấu trúc tiểu thuyết, nghệ thuật kể, điểm nhìn trần thuật và nhân vật chính là một cuốn tiểu thuyết…

Tác phẩm mở đầu bằng câu chuyện của một nhân vật nữ xưng tôi, là một cựu á hậu và là nguyên mẫu cho nhân vật Cẩm My trong cuốn tiểu thuyết dang dở của nhà văn. Chương đầu của cuốn tiểu thuyết xây dựng nên những mối quan hệ phức tạp trong thế giới người mẫu, thế giới quan chức... qua lời kể của Cẩm My và những chi tiết trong cuộc tình của cô và Vũ. Trên bề mặt những trang viết tưởng chừng chỉ đơn thuần tái tạo hiện thực đời sống hào nhoáng của những con người có nhan sắc, có tài năng và địa vị trong xã hội, Nguyễn Việt Hà hé lộ những khám phá về công việc sáng tạo của nhà văn thông qua mối quan hệ giữa người sáng tạo với nguyên mẫu.

Nội dung cuốn tiểu thuyết về Cẩm My và câu chuyện đi tìm nhân vật của nhà văn lồng vào nhau, có thể xem như một dấu hiệu của nghệ thuật cấu trúc truyện lồng trong truyện, hư cấu lồng vào hư cấu. Bên cạnh đó, điểm nhìn trần thuật của tác phẩm không cố định ở một nhân vật mà liên tục thay đổi từ ngôi thứ nhất sang ngôi thứ 3. Bên cạnh câu chuyện có tính bề nổi của thế giới người mẫu hào nhoáng, tác giả dẫn dắt người đọc vào thế giới của các nhà văn và công việc sáng tác phức tạp, giữa thực tài và tham vọng hão huyền: "Là nhà văn thì phải viết cho dù nổi tiếng hay không nổi tiếng. Nhưng có tí tẹo danh mọn thì thật khắc nghiệt, cảm thấy khó viết hơn. Hoàn toàn không hẳn là hết vốn sống hay cạn kiến thức. Có nhiều lý do dung tục lắm. Thường thì cả đời một người viết, luôn luôn bị bôi. Người này bôi cho tý son, người kia bôi cho tý mực...".

Thực ra, nhân vật nhà văn và công việc sáng tạo xuất hiện trong sáng tác của Nguyễn Việt Hà trong KHẢI HUYỀN MUỘN đã có khởi nguồn từ Cơ hội của Chúa và những truyện ngắn trước đó. Mượn câu chuyện sáng tác của nhà văn Bạch, nhân vật này của Nguyễn Việt Hà chính là nơi diễn ra những phát ngôn về thiên chức nhà văn của tác giả. Nó phức tạp và đòi hỏi độc giả tư duy sâu hơn, và cũng hứa hẹn nhiều phiêu lưu hơn vào thế giới tâm hồn nhà văn.

Minh Khai trân trọng giới thiệu