HỘI CHỢ PHÙ HOA là tác phẩm của nhà văn Anh William Makepeace Thackeray (1811-1863) viết năm 1847, là một trong năm tác phẩm nổi tiếng nhất và được coi là một kiệt tác của chủ nghĩa hiện thực trong văn học Anh thế kỷ XIX.

Tác phẩm xoay quanh việc “đổi đời” của Rebecca, một thiếu nữ “con nhà hà tiện”. Thiếu giáo dục từ nhỏ, nhưng nhờ có sắc đẹp lại thông minh và tài hoa, từ chỗ bơ vơ côi cút, bị khinh rẻ, cô ta trở thành con dâu của gia đình Crawley, một gia đình quý tộc thôn quê. Dựa vào địa vị nhà chồng, và nhờ những mánh khóe xảo quyệt riêng, dần dần Rebecca len lỏi được vào giới thượng lưu quý tộc nước Anh và nước Pháp, trở thành một bậc mệnh phụ, danh vọng lẫy lừng, được triều kiến cả hoàng đế George đệ Tứ. Song chính những thủ đoạn đê tiện của Rebecca dùng để mưu danh lợi về sau đã làm hại cô ta. Rebecca ngoại tình với một hầu tước để lợi dụng y; việc vỡ lở, cô ta bị quẳng ra khỏi xã hội thượng lưu một cách tàn nhẫn. Cô gái sớm hư hỏng ấy trở lại cuộc đời tăm tối cũ bị giới thượng lưu thanh cao một cách giả dối kia ruồng bỏ, càng ngày cô càng chìm sâu vào vũng bùn trụy lạc. Khi đã luống tuổi, chán cảnh lăn lộn, Rebecca đành sống cuộc đời tầm thường như mọi người và nhờ số tiền kiếm được một cách bất chính, Rebecca cũng được thiên hạ kính trọng như một người có đạo đức.

Xen vào câu chuyện “lên voi xuống chó” của Rebecca là những mẫu phim linh hoạt thể hiện cuộc sống và tâm lý của nhiều hạng người khác nhau thuộc giai cấp quý tộc - tư sản, tầng lớp trung lưu trong xã hội nước Anh thế kỷ XIX. Đó là gia đình Sedley, một người làm nghề buôn cổ phiếu, bị cuộc chiến tranh Napoléon làm cho phá sản, lâm vào cảnh khốn cùng nhưng vẫn luyến tiếc thời kỳ còn ôm giấc mộng làm giàu. Đó là gia đình lão Osborne, nhà tư sản buôn sáp, với một nền luân lý đặc biệt của khu City thành London, lấy đồng tiền làm tiêu chuẩn. Gia đình Crawley, một gia đình quý tộc lâu đời ở thôn quê với đủ những thối tha lục đục trong nội bộ. Gia đình Gaunt, người cầm đầu là hầu tước Steyne, với mâu thuẫn trắng trợn giữa cái bề ngoài đầy uy thế của một nhà đại quý tộc và thực chất bất nhân phi nghĩa của một tên lưu manh... Tất cả lồng vào câu chuyện tình vừa lãng mạn vừa tức cười của bộ ba Amelia, George Osborne và Dubbin.         

Chủ đề của HỘI CHỢ PHÙ HOA đem đến cho người đọc thấy sự vô nghĩa, phù phiếm của cuộc đời, một tấn hài kịch lớn, trong đó mỗi con người sắm một vai trò mà không tự biết; hoặc một cảnh hội chợ hỗn tạp, trong đó chỉ toàn là sự phô trương mua bán và mọi thứ đều là món hàng. Tác giả vừa sắm vai một anh hề mua vui lại vừa là nhà đạo diễn cô lại hình ảnh của cuộc sống trong một màn kịch múa rối.

Thackerey đã nhìn xã hội thượng lưu trưởng giả nước Anh với con mắt rất bi quan, hoài nghi nhưng không thờ ơ, trái lại hết sức soi mói, do đó những chi tiết nêu lên trong tác phẩm có một gia trị hiện thực lớn. Mũi nhọn đả kích của tác giả chĩa thẳng vào tầng lớp chễm chệ ngồi trên cổ quần chúng lao động.

.

Minh Khai trân trọng giới thiệu.