Não bộ của con người sở hữu nhiều năng lực mạnh mẽ mà các loài động vật khác không có được, và những năng lực này đã đưa chúng ta lên vị trí độc tôn. Tuy nhiên, với tốc độ phát triển theo cấp số nhân của khoa học công nghệ, và kèm theo đó là sự xuất hiện của lĩnh vực Trí tuệ nhân tạo (AI), một ngày nào đó, máy móc sẽ sở hữu bộ não ngang tầm, hay thậm chí là mạnh mẽ hơn con người. Khi đó, cuộc sống của chúng ta sẽ bị chi phối bởi trí tuệ máy, giống như cái cách mà chúng ta hiện đang chi phối các loài khác. Vậy, làm thế nào chúng ta có thể kiểm soát được “sự bùng nổ trí tuệ” đó? Với cuốn sách SUPERINTELLIGENCE, tác giả Nick Bostrom sẽ dẫn dắt chúng ta đến gần hơn với đáp án cho câu hỏi này.

Hiện tại, trí tuệ của máy móc vẫn còn thua xa con người, nhưng một ngày nào đó, chúng sẽ phát triển thành siêu trí tuệ. Trong cuốn sách, tác giả trình bày tương đối chi tiết về những con đường dẫn đến siêu trí tuệ, bao gồm: Trí tuệ nhân tạo (chế tạo một hệ thống lấy học máy làm nền tảng và nhắm đến mục tiêu đạt được trí tuệ tổng thể), Giả lập hoàn chỉnh não bộ (tạo ra phần mềm thông minh bằng cách quét và lập mô hình cấu trúc tính toán của não bộ sinh học), Nhận thức sinh học (tăng cường chức năng của bộ não sinh học), Giao diện người-máy (cấy ghép nhằm tạo ra sự kết nối và trao đổi thông tin giữa người và máy) và Các mạng lưới & tổ chức (tăng cường từng bước mạng lưới kết nối trí não của nhiều cá nhân đơn lẻ với nhau và với các dạng máy móc hỗ trợ).

Khi siêu trí tuệ ở một dạng thức nào đó xuất hiện, chúng ta có thể nói về một sự bùng nổ trí tuệ, nghĩa là một loạt những sự phát triển mạnh mẽ trên diện rộng của trí tuệ máy trong một thời gian ngắn. Điều này đồng nghĩa với việc hệ thống sẽ tìm ra cách vượt qua con người về trí tuệ và tự hiện thực hóa mục tiêu của mình.

Một số mục tiêu trong đó có thể được chính con người lập trình nên, nhưng chúng ta khó mà nắm bắt được toàn bộ thế giới phức tạp và sẽ để lại kẽ hở dẫn đến sự xuất hiện của “các chế độ sai lỗi ác tính”, bao gồm: Sự hiện thực hóa sai lệch, Dư thừa hạ tầng và Tội ác tâm trí, với hậu quả khả dĩ chính là sự diệt vong của toàn nhân loại.

Trước viễn cảnh này, Nick Bostrom đã đưa ra câu hỏi: Kết quả mặc định có phải là Tận thế? Theo Bostrom, chúng ta cần nhắm tới việc giải quyết vấn đề kiểm soát để tạo ra một dạng thức siêu trí tuệ an toàn. Điều này có thể được thực hiện thông qua một số lộ trình, chẳng hạn như thiết kế mục tiêu cho tác tử, đưa ra mô tả chi tiết, gán cho tác tử một số giá trị nhất định về đạo đức, v.v.

Bằng giọng văn và cấu trúc mạch lạc, SUPERINTELLIGENCE của Nick Bostrom sẽ dẫn người đọc lần lượt đi qua những con đường, hiểm nguy và chiến lược nhằm hướng tới một kết quả như ý muốn trong việc kiểm soát siêu trí tuệ và sử dụng nó như một công cụ hỗ trợ con người.

Minh Khai trân trọng giới thiệu