Các bạn thân mến, dù là người lớn hay trẻ em, thì chúng ta đều là những cá thể khác nhau từ hình thể, kích thước đến những quan điểm, tính cách, thẩm mỹ, cảm nhận và mong muốn không giống nhau. Ngay cả những em bé sinh đôi, dù hình dạng có giống nhau đến thế nào đi chăng nữa, bên trong mỗi em là những nhịp sinh học, nguyện vọng và mong muốn hoàn toàn khác nhau. Mỗi em bé đều là duy nhất, với cân nặng khi sinh khác nhau, có các mốc phát triển đột phá không giống nhau. Các em bé cũng sẽ chấp nhận và ăn những lượng thức ăn không giống nhau, với các chế độ dinh dưỡng riêng biệt và do đó mà các chu kỳ tiêu hoá sẽ dài ngắn khác nhau, tập lẫy, trƣờn, bò, đi đứng và nói năng cũng sẽ phát triển ở những mốc thời gian khác nhau mà chỉ có bé mới quyết định được - khi bé sẵn sàng. Vì thế, khi nuôi dạy một em bé sơ sinh, xin cha mẹ hãy luôn nhớ rằng: MỌI SỰ SO SÁNH ĐỀU LÀ KHẬP KHIỄNG.

Hãy nhìn bé. Và lấy bé làm cột mốc. Hãy đánh giá sự phát triển của bé, so với chính con vào tuần trước, tháng trước, năm trước. Cách này, cha mẹ không tạo sức ép cho bé và cũng không tạo sức ép cho chính bản thân mình.

Làm cha mẹ rất khó mà cũng rất dễ. Bởi làm cha mẹ là bản năng tự nhiên. Xuyên suốt toàn bộ cuốn sách này, chúng tôi luôn đề cao bản năng làm cha mẹ của mỗi ngƣời đồng thời cũng tôn trọng tính khí, đặc điểm riêng và cá tính của từng em bé.

Làm cha mẹ thông thái không đòi hỏi các bạn phải có bằng đại học, thạc sỹ hay kỹ sư. Làm cha mẹ thông thái cần ở các bạn thật nhiều tình yêu nhưng quan trọng hơn là sự KIÊN NHẪN, kỹ năng quan sát, khả năng xử lí thông tin một cách có lô-gic; khi đó mọi quyết định liên quan đến bé và gia đình đều có cơ sở chứ không chạy theo trào lưu; khi đó, bạn đang làm chủ cuộc sống gia đình của chính mình.

Đồng hành từ đầu đến cuối của cuốn sách này, bạn sẽ đọc được rất nhiều về NÚT CHỜ và về trình tự sinh hoạt (routine).

Nút chờ chính là bài học về sự quan sát và kiên nhẫn từ cả phía cha mẹ và bé. Nút chờ là lúc cha mẹ quan sát và học “ngôn ngữ” của con, là lúc cha mẹ tìm ra câu hỏi đúng nhất cho từng tiếng khóc và từng cử chỉ của bé. Nút chờ là bài học quí giá về sự kiên nhẫn với cha mẹ và cả cho bé nữa.

Trình tự sinh hoạt (routine) chính là việc tạo phản xạ có điều kiện cho bé, giúp bé nhận biết trƣớc được điều gì sẽ xảy ra với chính mình. Từ đó, nếp sống của gia đình có thể theo một chu kỳ nhất định, nhịp nhàng và tƣơng đối ít biến động và ít chao đảo hơn rất nhiều so với sinh hoạt ngẫu hứng.

Chúng tôi sẽ bàn nhiều hơn về nút chờ và trình tự sinh hoạt, cũng nhƣ cách áp dụng những chìa khoá vàng này vào hoạt động hàng ngày của bé ở các chƣơng sau của cuốn sách. Sự chuyển biến từ sinh hoạt tuỳ tiện lộn tùng phèo sang nề nếp sẽ đƣợc trình bày qua rất nhiều ví dụ thực tế của các mẹ Việt đã và đang áp dụng hàng ngày.

Và một điều cuối cùng nhưng vô cùng quan trọng đó là: không có một cặp cha mẹ nào giống nhau. Mỗi chúng ta, bậc làm cha làm mẹ cũng có những hoàn cảnh, quan niệm và tính cách khác nhau, nuôi dưỡng và chăm sóc những đứa trẻ không giống nhau. Thậm chí còn có thể ở những nền văn hoá và môi trƣờng sống rất khác nhau, vì thế, những điều đề cập trong sách này có thể rất có hiệu quả với gia đình này nhƣng lại hoàn toàn không thể áp dụng trong gia đình khác. Nhiều cha mẹ có thể kiên nhẫn ru con ngủ hàng tiếng đồng hồ và có những cha mẹ khác lại chấp nhận hướng dẫn bé tự ngủ từ sớm. Nhiều em bé có thể hợp tác với phương pháp để trẻ khóc (CIO) nhưng lại có những em bé khác hoàn toàn khổ sở khi áp dụng phƣơng pháp này. Bởi thế, thông điệp lớn nhất và luôn luôn là nền tảng cho quá trình nuôi dạy con của bạn hãy nên là:

HÃY TIN VÀO BẢN NĂNG LÀM CHA MẸ CỦA CHÍNH MÌNH.

NẾU MỌI CHUYỆN ĐỀU ỔN, KHÔNG SAI KHÔNG HỎNG, ĐỪNG THAY ĐỔI, ĐỪNG SỬA CHỮA.

Một đặc tính chung của tất thảy các bậc cha mẹ là hay lo lắng. Chúng ta hay lo về bệnh tật và những khiếm khuyết có thể đến với con. Khi nghi ngờ, đừng ngần ngại hỏi ý kiến từ các bác sỹ chuyên môn. Còn nếu con vui vẻ, hạnh phúc, thì những vấn đề nho nhỏ cũng không cần quá lo lắng. Không ai hiểu con bằng chính cha mẹ và những ngƣời chăm sóc bé. Bản năng làm cha mẹ sẽ được nuôi dưỡng và phát triển khi bạn có sự kết nối và hiểu con.

Đừng sửa chữa khi mọi chuyện đang êm đẹp. Khi con ăn ngoan, ngủ kỹ và phát triển bình thường, dù lịch sinh hoạt của con không giống y nhƣ những gì bạn đƣợc đọc hay đƣợc biết thì cũng đừng quá lo lắng và đừng vội sửa chữa. Hãy chọn những gì phù hợp nhất với hoàn cảnh gia đình bạn và khả năng của con.

Minh Khai trân trọng giới thiệu