Nội dung sách gồm hai phần:

I. Kiến thức cơ bản

II. Rèn luyện kỹ năng

Kiến thức cơ bản với nhiệm vụ củng cố và khắc sâu kiến thức sẽ giúp học sinh tiếp cận với những vấn đề thể loại, giới thiệu những điều nổi bật về tác giả, tác phẩm (với phần Văn học); giới thiệu một số khái niệm, yêu cầu cần thiết mà học sinh cần nắm để có thể tận dụng được khi thực hành

Rèn luyện kỹ năng đưa ra một số hướng dẫn về thao tác thực hành kiến thức (chẳng hạn: tập tóm tắt một văn bản, tập đọc một văn bản theo đặc trưng thể loại; thực hành liên kết trong văn bản; tạo lập văn bản; phân tích đề, lập dàn ý và luyện tập cách làm bài văn biểu cảm...) Mỗi tình huống thực hành trong phần này đặt ra một yêu cầu học sinh phải thông hiểu kiến thức cơ bản của bài học; ngược lại, qua công việc thực hành, kiến thức ký thuyết cũng có thêm một dịp được củng cố. Vì thế giữa lý thuyết  và thực hành có mối quan hệ vừa nhân quả vừa tương hỗ rất chặt chẽ.

Mục lục:

1. Cổng trường mở ra

Mẹ tôi

Từ ghép

Liên kết trong văn bản

2. Cuộc chia tay của những con búp bê

Bố cục trong văn bản

Mạch lạc trong văn bản

3. Ca dao, dân ca - Những câu hát về tình cảm gia đình

Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người

Từ láy

Viết bài tập làm văn số 1

Quá trình tạo lập văn bản

4. Những câu hát than thân

Những câu hát châm biếm

Đại từ

Luyện tập tạo lập văn bản

5. Sông núi nước Nam (Nam quốc sơn hà)

Phò giá về kinh (Tụng giá hoàn kinh sư)

Từ Hán Việt

Tìm hiểu chung về văn biểu cảm

...

Minh Khai trân trọng giới thiệu