ung thư thực sự là nỗi sợ hãi của bất kỳ ai. Nhưng đa số trong chúng ta đều rơi vào tình huống cái không đáng sợ thì sợ, điều cần biết lại không biết. Cuốn sách giúp cho người ta biết sợ nhưng đừng sợ sai, bởi UT đã từng là một trong tứ chứng nan y mà bây giờ tình hình đã đổi khác: UT chỉ trở thành nan y nếu phát hiện trễ!

Thật vậy, theo như giải thích của GSBS Nguyễn Chấn Hùng thì đây không phải là căn bệnh trời gọi phải dạ mà là do mình tự mở cửa đón “giặc” vào nhà. Chúng tấn công vào nơi sâu thẳm của sự sống: gen. Chúng xáo trộn gen, biến đổi từ tế bào bình thường thành tế bào ung thư, quậy phá không theo nền nếp an bài. Nhờ hiểu được những yếu tố “nối giáo cho giặc” mà có cách phòng hiệu quả ở chương II với nội dung chỉ tên những sát thủ gây bệnh, trong bài “Coi chừng sát thủ cận kề”. Sát thủ đó tuy xa mà gần, đó là: khói thuốc lá. Khói thuốc là có thể gây 15 loại ung thư. Thế giới hiện có 1,3 tỉ người hút thuốc lá, mỗi năm hơn 5 triệu người chết vì hút thuốc và trên 600.000 chết vì “hít ké”!

Sát thủ đó còn có bè lũ 4 tên: con vi rút H. Pylori, virut gây viêm gan B, viêm gan C, và virus HPV gây ung thư cổ tử cung. Đầu tiên là vi rút H. Pylori gây viêm loét thường trú trong dạ dày từ khoảng 58.000 năm trước. Nhưng chỉ đến năm 2005 mới có giải Nobel y học dành cho Barry Marshall và Robin Warren nhờ khám phá ra H. Pylori năm 1984. Có khoảng 50- 60% các ung thư dạ dày trên toàn cầu liên quan đến H. Pylory. Virút gây viêm gan B, viêm gan C là thủ phạm gây ung thư gan. Cần nói thêm, tại Việt Nam, nơi nhiều người mắc bệnh viêm gan thì bệnh ung thư gan cũng là 1 trong 5 bệnh ung thư có tỉ lệ cao, thứ hạng cũng ngất ngưởng không nhất thì nhì. Còn Vi rút HPV 16, 18 là thủ phạm gây khoảng 70% ung thư cổ tử cung. “Giặc” gây UT còn là các tia bức xạ, ăn không lành, ngủ không đủ…gây ra.

Chương IV, tác giả giải thích vì sao UT biết sớm trị lành, đó là cách phát hiện bệnh bệnh. Thấy thuốc hiện này đã có “mắt thần”, đó là các loại máy móc hiện đại phát hiện UT từ trong trứng nước như CT, MRI…Các bác sĩ còn được “nối dài tay” để điều trị ngay sau khi chúng chưa đủ mạnh để tiêu diệt chúng. Chẳng hạn như cắt polyp bằng ngã nội soi ngăn chận UT đại trực tràng…Liệu pháp nhắm trúng đích còn điều trị các xáo trộn gen. Năm 1998, thuốc sinh học Trastuzumab được dùng để điều trị bệnh nhân UT vú di căn. Khoảng 25% phụ nữ UT vú mang gen HER 2 (bình thường gen này có nhiệm vụ trong sự tăng trưởng tế bào nhưng đột biến thành oncogen HER 2 quậy phá gây ra UT và di căn nhanh). Thuốc có nhiệm vụ “khóa tay” oncogen HER 2…Tiếp theo thành công này là các loại thuốc nhắm trúng đích điều trị ung thư máu, bướu mô đệm dạ dày – ruột…Chương cuối là phần dành riêng cho các bệnh ung thư da, ung thư xương… cùng cách phát hiện và những tiến bộ trong điều trị.

UT biết sớm trị lành, ví dụ như UT vú phát hiện giai đoạn I thì hơn 90% chữa trị tốt, có khi không phải cắt bỏ tuyến vú hoặc buộc cắt bỏ nhưng tái tạo được. UT cổ tử cung phát hiện giai đoạn I, thậm chí giai đoạn II, có thể trị được đến 80 – 90 %...Phát hiện sớm, hiệu quả điều trị cao, nhưng dù gì chăng nữa thì phòng bệnh vẫn là điều tốt nhất, ngăn giặc không cho vào nhà vẫn hay hơn…đánh giặc. Đó là tránh xa khói thuốc lá, uống ít rượu, ăn lành mạnh nhiều rau, củ quả, tinh thần sảng khoái, giữ cân nặng không để thừa cân , béo phì…

Tác giả hướng dẫn như sau: “40% ung thư có thể phòng ngừa được. Tôi có vần thơ tuy không hay nhưng dễ nhớ, xin dành tặng độc giả:

Ai ơi thuốc quí trời cho

Ăn lành, ngủ đủ, tập đều, sống vui.”