Vương Hồng Sển trước sau là một tác giả lớn của miền Nam, người Sa Ðéc, sống và viết ở Sài Gòn. Những gì Cụ viết ra là đời sống của Cụ, là lịch sử biên niên từ nhỏ tới lớn, tới khi qua đời, và về những gì Cụ thấy. Các tác phẩm của Cụ tập trung tái hiện và lưu giữ lịch sử của một nền văn hóa nhân văn. Chúng được viết lại bởi một tấm lòng chân thành, đơn giản, với kinh nghiệm thực tế “điền dã,” và với tâm tình ưu ái về các thế hệ sau. Vì không phải là một thương gia, một chính ủy, một nhà cai trị, Vương Hồng Sển thông suốt đời sống với sách vở quí, với mỹ thuật nghìn đời, vừa chơi sách chơi cổ ngoạn, vừa viết sách và thu thập bảo trì... Những cuốn sách của Cụ Vương Hồng Sển luôn cho thấy một cốt cách học giả uyên bác, nghiêm cẩn, song, cũng rất bình dị, tự tại trong phần việc của một độc giả yêu thích và sống hết mình vì sách. Độc giả thế hệ hôm nay có thể hiểu rõ hơn về quan điểm sống cũng như cốt cách của Cụ thông qua nhiều ấn phẩm quý giá, chẳng hạn như sách BÊN LỀ SÁCH CŨ.

Bằng việc đọc - phê phán, Cụ Vương Hồng Sển đã chỉ ra rất nhiều sơ suất, qua loa trong việc biên khảo, dịch thuật của nhiều người trong chốn học giới, trong đó, có cả những tên tuổi bấy lâu được coi khả tín, đứng tên trên những công trình quan trọng. Cụ vui vẻ tự nhận đó là việc “câu cua”: “Có câu ví: “Hãy cho bền chí câu cua, dầu ai câu chạch câu rùa mặc ai!” Và nghề “câu cua” của tôi là thu mót từ tập sách, cuốn sách bày bán bên lề, và “câu cua” cũng là lối viết bên lề tờ sách, miễn đừng đụng chạm?” Cụ Vương dành phần lớn dung lượng cuốn Bên lề sách cũ để bàn luận về các địa danh bị phiên âm, diễn giải sai trong những cuốn sách quan trọng về Nam kỳ. Đó là sự “tá hoả tam tinh” trước những bản dịch Nam kỳ lục tỉnh địa dư chí (Lê Quang Định soạn, Thượng Tân Thị dịch), Gia Định thành thông chí của sử gia Trịnh Hoài Đức (do Tu Trai và Nguyễn Tạo dịch) và cả cái sai do sự thiếu xác minh ở cuốn sử mới Lịch sử nội chiến ở Việt Nam từ 1771 đến 1802 của Tạ Chí Đại Trường...

Minh Khai trân trọng giới thiệu