Trong mỗi bài viết, tác giả không chỉ dừng lại cách giải thích những hiện tượng liên quan đến y học trong lịch sử mà còn từ đó, giới thiệu những kiến thức y học hiện đại về từng loại bệnh đã xảy ra trong lịch sử và góp phần lý giải mối quan hệ bệnh trạng của một số nhân vật lịch sử với thời cuộc đương thời. Ví dụ tình trạng đa bệnh, nhất là bệnh “thiểu năng tuyến sinh dục tiên phát" và “tâm lý nữ hóa" của vua Tự Đức đã làm cho nhà vua trở nên nhu nhược, ủy mị, thiếu tính quyết đoán. Bệnh lý và tính cách đó của người đứng đầu vương triều Nguyễn đã ảnh hưởng tai hại đến việc điều hành triều chính, nhất là trong bối cảnh đất nước đang lâm nguy trước cuộc xâm lăng của thực dân Pháp. Tác giả cũng dùng y học để giải thích một số hiện tượng khó hiểu như “bịnh dậy thì sớm" của Lý Chiêu Hoàng lúc 8 tuổi, 12 năm không có con với vua Trần Thái Tông, mà khi 42 tuổi lấy Lê Phụ Trần lại sinh hai con...