Nam Bộ là một vùng thiên nhiên đa dạng, một vùng đất đai màu mỡ, một đồng bằng lớn nhất và trù phú nhất Việt Nam. Từ khi được tích hợp về với Đại Việt. Nam Bộ luôn là một bộ phận không tách rời với quốc gia - dân tộc Việt Nam. Do vị thế đặc biệt của một "bán đảo của bán đảo"(ba mặt giáp biển), có sự kết hợp giữa đất liền và biển đảo, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của Nam Bộ mang đầy đủ những yếu tố "nội sinh" và "ngoại sinh", đan xen với nhau, tạo thành một sắc thái đặc biệt hết sức độc đáo trên mọi bình diện.

Cuốn sách Nam Bộ Vài Nét Lịch Sử - Văn Hóa mà bạn đọc đang có trên tay là tập hợp một số trong những bài viết của Tiến sĩ Trần Thuận về vùng đất Nam Bộ, đã được đăng tải trên các tạp chí khoa học, những kỷ yếu hội thảo quốc tế và quốc gia, nhằm giới thiệu với mọi người đôi nét lịch sử, văm hóa của vùng đất phía nam Tổ quốc.

Tuy chưa phản ánh một cách đầy đủ, song bấy nhiêu trong cuốn sách này cũng đủ để vẽ nên bức tranh sinh động với những nét chấm phá về lịch sử - văn hóa của một vùng đất mới phương Nam