Truyện viết về cuộc đấu tranh tiễu phỉ của quân và dân ta ở vùng biên giới Việt - Trung từ năm 1951 đến năm 1953. Sát cánh cùng đồng bào các dân tộc, lực lượng vũ trang nhân dân địa phương đã đập tan được ổ phỉ do tên Châu Quán Lồ cầm đầu và được thực dân Pháp nuôi dưỡng. Những kẻ mù quáng theo phỉ được kêu gọi trở về làm ăn lương thiện, những tên ngoan cố, gian ác bị trừng trị thích đáng. “Pao dấn bước và lòng bỗng xôn xang. Bên đường, có tiếng kèn lá gọi. Chao! Như hôm nào, lâu rồi nhỉ, mà vẫn còn nguyên vẹn vẻ tươi mới: nàng mặc váy áo mới nổi đường thêu, khăn to vành, vòng bạc mới chuốt sáng trắng, dù hồng cầm tay, e lệ và nồng nàn đứng đón anh. Không phải như là câu hát tuyệt vọng nàng mang máng nhớ khi nàng ốm đau mê sảng: “Nơi ấy, cửa nhà trời, ta cầm ô đứng đợi mình”. Nàng đứng đợi anh, ở trên cõi trần này, dưới gốc thông, cùng với một con ngựa vàng. Cảnh đời thực mà như mơ. Sự thể thường tình mà không phải là là thường tình. Nàng dường như phải vượt một chặng đường xa lắm để đến được đây, đợi anh, và hình như đã đợi anh lâu rồi.Pao dắt con ngựa. Seo Cả đi sau Pao. Cả hai đều không nói một lời, như sợ mất đi chiều sâu im lặng của niềm hạnh phúc chỉ có thể cảm nhận được bằng con tim. Đi được một quãng, Pao dừng ngựa: - Cả à, có mùi gì thơm thơm. Cả ngơ ngác, mắt tròn như mắt thiếu nữ. Đồi núi mướt xanh. Mùa đông, khóm ngải tàn. Khóm ngải tàn rồi khóm ngải lại xanh. Mùa xuân, cỏ ngải bốc dậy làn hương thơm mộc mạc, đậm nồng. - Cỏ nó có lòng từ thiện, anh à - Chị đáp khe khẽ. Pao gật đầu: - Mấy năm toàn mùi thuốc đạn, khói súng, nó trốn đi đâu hết, em nhỉ. Seo Cả cười. Chị kêu khe khẽ và sung sướng. Pao đã quay lại bất thần bế chị đặt lên ngựa. “Em đặt cả hai chân vào cái đai cổ ngựa đây. Đừng sợ! Anh dắt!”. Anh nói và cầm cương ngựa. Con ngựa ngoan ngoãn đi, móng gõ đều đều trên đường đá. 

Minh Khai trân trọng giới thiệu.