Văn minh nhân loại, văn hóa mỗi quốc gia đều được lưu truyền bởi Kiến trúc. Một quốc gia vĩ đại luôn vượt lên mọi khó khăn gian khổ giành được độc lập, tự do, hạnh phúc và chưa bao giờ bị đồng hóa bởi bất kỳ nền văn minh hùng mạnh nào, lại chưa có công trình kiến trúc xứng tầm thế giới, biểu tượng quốc gia thời đại này là vẫn còn thiếu sót. Kiến trúc Việt Nam cần được đánh giá, khẳng định lại bản chất là nghệ thuật tổng hợp lưu truyền văn hóa dân tộc; kết tinh sáng tạo, khát vọng cộng đồng; biểu hiện vị thế tầm vóc lãnh đạo và đàng hoàng tự chủ, tự hào với thế giới. Kiến trúc thực sự là sức mạnh văn hóa Quốc gia.

Luật Quy hoạch số 21/2017/QH14 ngày 24/11/2017 của Quốc hội có hiệu lực từ ngày 01/01/2019 đã làm thay đổi tư duy, thể chế hóa quy hoạch tích hợp liên ngành và dẫn tới phải điều chỉnh sửa đổi nhiều Luật, như Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị, Luật Đầu tư,... Tuy nhiên, cũng đặt ra các câu hỏi: Thực tế, có chuyên gia nào đã được đào tạo, hội tụ tất cả các lĩnh vực, chuyên ngành? Liệu có hồ sơ, bản vẽ nào thể hiện đồng thời tất cả các ngành lĩnh vực cần tích hợp và thời gian thực hiện kéo dài bao lâu? Quá trình điều chỉnh các Luật, Nghị định, Thông tư hướng dẫn thường mất nhiều thời gian thì khi đó các công tác đầu tư xây dựng căn cứ vào cơ sở nào để thực hiện mà không bị vi phạm? Có cần phải hạn chế số lượng ngành, lĩnh vực tích hợp vào quy hoạch cho phù hợp với thực tiễn đang biến động rất nhanh hay không?...

Tổng hòa nhiều yếu tố thể chế chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội và với khát vọng vươn lên của cả dân tộc thì kiến trúc, quy hoạch cho dù bắt nguồn từ lý luận, phong cách hay giải pháp xây dựng nào, cũng phải luôn hướng tới mục tiêu giúp con người, cộng đồng, doanh nghiệp Việt Nam ngày càng tự do, đàng hoàng và hạnh phúc hơn. Ngược lại, công trình kiến trúc, quy hoạch nào làm được những điều đó thì sẽ được coi là sáng tạo, là thành công, là đẹp và bền vững.

Trong đại dương tri thức của nhân loại và ngành Quy hoạch kiến trúc Việt Nam từ xưa tới nay, việc tìm tòi, hấp thu, thấu hiểu và truyền đạt, biểu hiện một cách khách quan khoa học thì chắc chắn không thể ghi lại, nói hết trong một vài trang giấy hay một vài quyển sách. Nhóm tác giả xin giới thiệu, chia sẻ một số góc nhìn, NHẬN THỨC KIẾN TRÚC VIỆT NAM MỚI (Tự chủ, kết tinh văn hóa; đổi mới đô thị, phát triển nông thôn mới; Tiến ra biển & đàng hoàng, hạnh phúc), bổ sung các bài báo đã được tuyển chọn, đăng trên tạp chí chuyên ngành như Tạp chí Kiến trúc Việt Nam, Tạp chí Xây dựng - Bộ Xây dựng, Tạp chí Kiến trúc - Hội Kiến trúc sư Việt Nam, nhằm góp một phần công sức; thúc đẩy phát triển hệ thống lý luận, các hệ khung cấu trúc ngành nghề, khung đào tạo con người, khung thể chế chính sách quản lý,... ngày càng hoàn thiện hơn, minh triết, đậm đà bản sắc và phù hợp với thời đại mới.

Minh Khai trân trọng giới thiệu