CHÙA VIỆT NAM - DI TÍCH LỊCH SỬ, VĂN HÓA CẤP QUỐC GIA được xuất bản với mục đích phục vụ bạn đọc hiểu thêm về lịch sử nguồn gốc các ngôi chùa ở xứ Việt, qua đó chúng ta biết xây dựng, vun đắp văn hóa truyền thống, văn hóa tâm linh ngày một tiến bộ hơn.

Hiện chưa xác định được thời gian đạo Phật du nhập vào Việt Nam và khởi sự phát triển như thế nào? (Một nghiên cứu cho rằng đạo Phật vào Việt Nam trong khoảng thế kỷ thứ 3 đến thế kỷ thứ hai trước Công nguyên, đánh dấu bằng truyện "Nhất Dạ Trạch" trong tập Lĩnh Nam trích quái kể lại việc Chử Đồng Tử được học đạo Phật với một nhà sư tên là Phật Quang*) Nhưng những đóng góp của Phật giáo cho văn hóa, lịch sử Việt Nam tính từ thời kỳ Bắc thuộc (từ khởi nghĩa Hai Bà Trưng, năm 40-43 sau Công nguyên) xuyên suốt cho đến thời đại ngày nay thì đạo Phật đã gắn kết bền chặt trong sinh hoạt văn hóa đời thường và tâm thức của người dân Việt ta.

Thời nhà Đinh, nhà tiền Lê, nhà Lý, nhà Trần Phật giáo Việt Nam có ảnh hưởng lớn đến các Triều đại. Đã có nhiều vị cao tăng được triều đình trọng dụng như thiền sư Pháp Thuận, Khuông Việt, Vạn Hạnh, Minh Không, Pháp Loa, ra giúp tham chính và cố vấn, giúp chèo lái con thuyền đất nước trong những lúc khó khăn. Thời nhà Đinh, Đinh Tiên Hoàng đế lập ra chức tăng thống và Tăng lục để đại diện cho Phật giáo với chính quyền.

Sách sắp xếp các ngôi chùa theo tỉnh, thành phố (các tỉnh được sắp xếp theo thứ tự bảng chữ cái), và trong quá trình biên soạn chúng tôi rất cố gắng đưa hết thông tin các ngôi chùa đã được xếp hạng di tích cấp Quốc gia vào đây, song chắc hẳn sẽ còn thiếu (như một số ngôi chùa chưa được liệt kê vào đây).

Minh Khai trân trọng giới thiệu